
مدرسه نواب ـ رئیس ستاد اقامه نماز کشور، گفت: قرآن در آیه 35 سوره نساء، دادگاه خانواده تشکیل میدهد و به ما بهترین روش برقراری آشتی بین زن و شوهر را میآموزد.
به گزارش خبرنگار روابطعمومی مدرسه علمیه عالی نواب، حجتالاسلام والمسلمین محسن قرائتی، رئیس ستاد اقامه نماز کشور در جلسه هفدهم از جلسات تفسیر قرآن کریم که هر روز با نماز ظهروعصر در این مدرسه برگزار میشود، گفت: یکی از شیوههای استفاده از قرآن کریم این است در قرآن تدبر کنیم که نمونهای از تدبر را برای شما میگویم.
وی افزود: میتوان آیه «وَ إِنْ خِفْتُمْ شِقاقَ بَیْنِهِما فَابْعَثُوا حَکَماً مِنْ أَهْلِهِ وَ حَکَماً مِنْ أَهْلِها إِنْ یُریدا إِصْلاحاً یُوَفِّقِ اللَّهُ بَیْنَهُما إِنَّ اللَّهَ کانَ عَلیماً خَبیرا» (نساء، 35) را در دانشگاه نوشت و به شیوهای که میگویم برایشان بررسی کرد تا شیرینی قرآن کریم را بچشند و در آن تدبر کنند: ترجمه آیه: اگر میترسید که بین زن و شوهر جدایی افتد بیکار ننشینید، یک داور از فامیل مرد و یک داور از فامیل زن بیایند با کدخدامنشی مسئله را حل کنند که اگر هدفشان اصلاح باشد خداوند موفقیت خواهد داد.
وی در ادامه به این نکات از این آیه اشاره کرد:
«إِنْ»: برای اگرهایی است که حتما محقق میشود و در اینجا از کلمه «لو» استفاده نشده است زیرا «لو» برای اگرهایی است که هرگز محقق نمیشود مانند این آیه: «وَ لَوْ کُنْتَ فَظًّا غَلیظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِک» (آلعمران، 159) که به پیامبر میفرماید اگر تو مهربان نبودی که هرگز درست نخواهد بود زیرا پیامبر مهربان است، بنابراین منظور از این کلمه این است که از اختلافهای خانوادگی نترسید، زیرا پیش میآید.
روحانی دیدیم که میگفت: در عمرم با خانمم دعوا نکردهایم، گفتند: چگونه؟ گفت: هر وقت من میروم خانه او نیست و وقتی او میآید من خانه نیستم.
زن و شوهر باید بدانند که بیپولی و فقیرشدن و مشکلات برای همه است و باید خشم خود را فرو برد: «وَ الْکاظِمینَ الْغَیْظَ وَ الْعافینَ عَنِ النَّاسِ وَ اللَّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنین» (آلعمران، 134).
همچنین قرآن راجع به برخورد با مردم دو تعبیر دارد که عفو کنید و صفحه را برگردانید اما راجع به خانواده یک کلمه اضافه میکند: «وَ إِنْ تَعْفُوا وَ تَصْفَحُوا وَ تَغْفِرُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحیم» (تغابن، 14)، یعنی در برخورد با خانم و خانواده علاوه بر عفو و عوض کردن موضوع، باید عیب یکدیگر را بپوشانید و نادیده بگیرید.
«خِفْتُمْ»: یعنی تا به ترس نرسیده وارد زندگی مردم نشوید و اگر به ذهنتان آمد نباید دخالت کنید بلکه زمانی که واقعا ترسیدید وارد عمل شوید، همچنین علاج واقعه را باید قبل از وقوع کرد، نگذارید شقاق و فتنه شعله بکشد بعد خاموش کنید، اگر ترسیدید وارد عمل شوید، قبل از آتش ماشین آتشنشانی داشته و قبل از حمله برای مبارزه آماده شوید،
ضمیر «تم» یعنی جامعه و امت مسئول خانوادهها است.
«شِقاقَ»: در اینجا نگفته است اختلاف زیرا اختلاف بین دو نفر است ولی شقاق وقتی است که یکی بوده و دو تا میشود، یعنی عروس و داماد یکی هستند و ترس آن میرود که دوتا شوند.
«بَیْنِهِما»: نگذارید فتنه توسعه پیدا کند و عروس در فامیل خود و داماد در فامیل خود داد بزنند، بلکه تا بین خودشان است جمعش کنید تا به قوم و عشیره نرسد.
«فَابْعَثُوا»: اول اینکه اقدام برای آشتی فوری باشد که از فاء بهدست میآید که برای سرعت است، دوم اینکه بعث یعنی اقوام، بیتفاوت نباشند، بلکه باید در آنها انگیزه ایجاد کرد و آنها را برانگیخت، سوم اینکه داور را خودتان تعیین کنید چون اگر دولت تعیین کند ممکن است تهمت بزنید که پارتیبازی شده است ولی اگر خودتان انتخاب کنید به داوری او تمکین کرده و سوء ظن ندارید.
«حَکَماً»: یعنی هر کسی به درد حکمیت نمیخورد و باید تمام شرایط داروی را داشته باشد که عبارت است از علم، بصیرت، عدالت و... .
«مِنْ أَهْلِهِ»: یعنی از خانواده باشد که دادگاه سریع تشکیل شود، دقت نیز در آن هست زیرا فامیل بهخوبی فامیل خود را میشناسد، چنانکه قرآن میفرماید: «یَعْرِفُونَهُ کَما یَعْرِفُونَ أَبْناءَهُم» (بقره، 146): از فرزندانشان آنها را بشناسید که در خانه همه یکدیگر را میشناسند.
حکم که از فامیل باشد دلسوز است، رایگان است و پول نمیگیرد و نیز فامیل، آبروریزی نمیکند برخلاف دادگاه که همه بفهمند از منشی تا دیگران.
«حَکَماً»: مرتبه دوم به معنی عدالت است یعنی زن و مرد در اینجا حقوق مساوی دارند و برای هر یک باید یک داور باشد.
«إِنْ یُریدا»: اراده یعنی قصد جدی، یعنی باید حکمها تصمیم بگیرند که بشود و داوران قصد جدی داشته باشند.
«إِصْلاحاً»: یعنی داورها عدالت داشته باشند و به نفع طرف خود رأی ندهند، داور بیطرف باشد و هدفش فقط اصلاح باشد.
«یُوَفِّقِ اللَّهُ بَیْنَهُما»: اگر اراده اصلاح را در نیت خود داشته باشند، خداوند نیز توفیق میدهد و این امری کلی است که هر کس توفیق خدا را میخواهد باید نیت پاک داشته باشد، همچنین یعنی خدا بین آنها را جوش میدهد و فکر نکنید که شما کاری کردهاید، خدا به پپیامبر خود نیز میگوید اگر نیروی انسانی خودت باشی و بودجه نیز همه کره زمین باشد نمیتوانی دو قبیله را آشتی دهی: «لَوْ أَنْفَقْتَ ما فِی الْأَرْضِ جَمیعاً ما أَلَّفْتَ بَیْنَ قُلُوبِهِم» (انفال، 63).
وی در پایان، گفت: هنر این آیات این است که قرآن نیز از دعوا شروع میکند، اول خوف و شقاق و دو کلمه تلخ میآورد و آخر آیه با کلمات محبت یعنی اصلاح و موفقیت ختم میشود.