پایان نامه «مقایسه روش قرآن و حدیث با روش متکلمان در مسأله اثبات صانع»

چکیده:

روش شناسی مباحث کلامی از شاخه های جوان علم کلام است که به مناسبت کاربرد آن در توسعه‌ی دانش های کلامی، دانشی کاربردی به شمار می‌آید. مسأله‌ی خداشناسی که اهم مسائل است در قرآن و روایات معصومین علیهم السلام به تفصیل تبیین شده است.

بحث اثبات صانع به عقاید دینی مسلمانان ارتباط دارد و مهم ترین اعتقاد دینی، و رکن دین اثبات صانع است که مبدا تصدیقی مسائل دیگر است. نبوت، امامت و معاد مبتنی بر اثبات صانع هستند.

غیر از کاربرد نظری، تاثیر عملی هم دارد به وجهی می‌تواند موجب حصول یقین و باور صحیح بشود و این باور می‌تواند در عمل فردی و اجتماعی تاثیر گذار باشد. در این پایان نامه سعی شد روش قرآن و احادیث اهل بیت(علیهم السلام) در اثبات صانع بررسی شود و با روش متکلمان مقایسه گردد، البته این بدین معنا نیست که قرآن و حدیث مردم را به امری دعوت می‌کند و متکلمان به امری دیگر، بلکه سخن در شیوه‌ها و روش‌های این اثبات و دعوت است. روش کار در این تحقیق، روش توصیفی- تحلیلی با الگوی مقارنه است، مهم ترین نتایج تحقیق این است که اولا قرآن و حدیث و متکلمان در حجیت و کاشفیت عقل نظری اتفاق نظر دارند، همان طور که در کلام از حجیت عقل نظری بحث شده است، در آیات و روایات هم خداوند متعال جامعه‌ی‌ انسانی را به تعقل و تفکر، فرا می‌خواند.

ثانیا همان طور که در کلام اصل علیت یک اصل مسلم و قطعی می‌باشد، از ظاهر قرآن کریم بر می‌آید که اصل قانون علیت را قبول کرده، چون به هر موضوعی که متعرض شده از قبیل مرگ و زندگی آن را مستند به علتی کرده است. ثالثا قرآن کریم اصل وجود حق تعالی را بدیهی دانسته و عنایت قرآن به اثبات صفات، علم و قدرت است. ولی در آثار متکلمان بر وجود صانع استدلال شده است. رابعا روش قرآن در اثبات صانع متفاوت از روش متکلمین می‌باشد، هدف قرآن تنها دفع شبهه یا اقناع خصم نیست. بلکه قرآن در پی بیدار کردن، متنبه نمودن، و وادارکردن به تفکر است.

کلید واژه ها: روش، منهج، قرآن کریم، سنت، متکلمان، عقل، صانع.

پایان نامه «مقایسه روش قرآن و حدیث با روش متکلمان در مسأله اثبات صانع»