چکیده:
تغییر سبک زندگی انسانها و تبدیل نسبت میان کار و تفریح، سبب شده است که سرگرمی به عنوان یکی از نیازهای مهمّ روزمرة زندگی بشر امروزی مطرح شود. از مهمترین کارکردهای رسانه و بخصوص رسانههای دیداری از جمله تلویزیون و سینما، کارکرد سرگرمی و پرکردن اوقات فراغت است که مدّتِ قابل توجّهی از وقتِ مخاطبان پرتعداد را در جوامع مختلف به خود اختصاص داده است. این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی و متّکی بر گردآوری اطلاعات و اسناد کتابخانهای، به استخراج بایدها و نبایدهای فقهی، جهت کشف نظر اسلام دربارة سرگرمی به طور عامّ و برنامههای سرگرمی در رسانههای دیداری به طور خاصّ، پرداخته است. حدود و ضوابط به دست آمده در این پژوهش، در دو دستة حدود و ضوابط الزامی و حدود و ضوابط ترجیحی گرد آمدهاند. مهمترین حدود و ضوابط الزامی به دست آمده عبارتند از : عدم ترویج عقاید باطل مانند شرک، سحر و جادوگری، شیطان پرستی و نژادپرستی، عدم فتنه انگیزی و ایجاد تفرقه، عدم اضرار به دیگران، عدم نقض حقوق اشخاص، عاری بودن از کذب، تهمت، بهتان، غیبت و اهانت، عدم ترویج لهو و لعب حرام، عدم تقابل با احکام مسلم اسلام، عدم ایجاد غفلت و عدم ایجاد حالت طرب در مخاطب از جمله حدود و ضوابط فقهی است که پیام برنامة رسانهای برای جواز و اباحه باید فاقد آنها باشد. تولید لذّتهای متعالی، از مهمترین ملاکهای ترجیحی پیام در برنامة سرگرمی در رسانههای دیداری است که توسّط فقهپژوهان مطرح شده است.
کلید واژه ها: حدود سرگرمی، احکام سرگرمی، رسانههای دیداری، سرگرمی رسانهای، فقه رسانه، سینما و تلویزیون
