چکیده:

نکاح از عقودی است که شخصیت زوجین در آن غالباً علت عمده انعقاد عقد است، و همچنین موضوع عقد نکاح را شخصیت زوجین تشکیل می دهد. به همین جهت قانون گذار در ماده 1067 قانون مدنی ایران یکی از شرایط صحت نکاح را تعیین زوجین بیان می کند و تعیین نیز باید به‌گونه‌ای باشد که برای هیچ یک از طرفین در شخص طرف دیگر شبهه ای نباشد. فقها نیز تعیین زوجین را لازم می دانند. تعیین زوجین به معنای اطلاع تفصیلی زن و مرد نسبت به شخصیت و هویت یکدیگر است به‌گونه‌ای که به طور کامل آن‌ها را از دیگران متمایز نماید. بنابراین، اصل بر لزوم معرفت تفصیلی طرفین نسبت به یکدیگر است. برخی از حقوق دانان با توجه به‌ظاهر ماده 1067 قانون مدنی تعیین زوجین را برای شخص زن و مرد شرط صحت نکاح دانسته اند. برفرض صحت این دیدگاه باید تمام نکاح¬هایی که در آن وکیل به وکالت عام یا مطلق، موکل خود را به عقد دیگری درمی‌آورد باطل اعلام کرد، زیرا در این عقود موکل در زمان انشای عقد نمی داند که با چه کسی ازدواج می کند، حال‌آنکه قانون گذار در ماده 1072 قانون مدنی این نکاح را صحیح اعلام می کند. اشتباه در تعیین به‌عنوان یکی از عیوب اراده در ماده 199 قانون مدنی مطرح‌شده است و در دو ماده بعد آن قانون گذار به ترتیب قاعده ای عمومی مربوط به‌اشتباه در خود موضوع معامله و اشتباه در شخص طرف معامله را بیان کرده است. اشتباه در شخص طرف نکاح به معنای  تصور نادرستی است که یکی از دو طرف عقد نسبت به شخصیت و هویت یا اوصاف طرف دیگر عقد دارد.که هرکدام برحسب درجه اشتباه اثر متفاوتی بر نکاح دارد. بر اساس یافته های این تحقیق برخلاف ظاهر ماده1067 قانون مدنی و با توجه به مبانی فقهی، تعیین زوجین برای مجریان عقد شرط صحت نکاح است و قابلیت تعیین نهایی برای دو طرف عقد درصورتی‌که تعیین به نحو کلی باشد، کافی است و تعیین زوجین برای خود زوجین شرط صحت نکاح نیست.این تحقیق درصدد آن است که به روش کتابخانه ای به بررسی جایگاه شرط تعیین در عقد نکاح و تفکیک مسائل مربوط به تعیین با مسائل مربوط به‌اشتباه در تعیین و بررسی آثار هریک از این دو قسم در وضعیت عقد نکاح که به آن‌ها پرداخته خواهد شد.

کلیدواژه‌ها: تعیین، تعیین زوجین، اشتباه در شخص، طرف عقد نکاح.