برگزاري نخستین کرسی مناظره علمی حوزه علمیه خراسان با موضوع «بررسی ادله وجود هیولای اولی»
در رویدادی علمی، نخستین کرسی مناظره تخصصی حوزه علمیه خراسان با مجوز رسمی شورای اعطای مجوزهای علمی، روز یکشنبه 14 مردادماه 1403 برگزار گردید. این رویداد علمی با موضوع «بررسی ادله وجود هیولای اولی» و با حضور جمعی از اندیشمندان، طلاب و علاقهمندان به فلسفه اسلامی در سالن اجتماعات مدرسه علمیه عالی نواب برگزار شد.
این مناظره تخصصی که به همت پژوهش مدرسه علمیه عالی نواب و با مدیریت علمی حجتالاسلام والمسلمین احمد عزتی برگزار شد، به صورت زنده و مستقیم نیز پخش گردید. در این رویداد، دو تن از برجستهترین اندیشمندان حوزه فلسفه و کلام اسلامی به عنوان مناظرهکنندگان اصلی حضور داشتند:
دکتر علیرضا کهنسال: دانشیار و عضو هیئت علمی گروه فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد، به عنوان مدافع ادله وجود هیولای اولی
آیتالله غلامرضا فیاضی: استاد سطوح عالی حوزه و رئیس مجمع عالی حکمت اسلامی ایران، به عنوان ناقد ادله وجود هیولای اولی
هیولای اولی؛ مبحثی کهن در قالبی نو
مبحث هیولای اولی، یکی از پیچیدهترین و بنیادینترین مباحث در فلسفه اسلامی است که از دیرباز مورد توجه فیلسوفان و متکلمان قرار داشته است. این مناظره با هدف بررسی دقیق و همه جانبه ادله وجود و عدم وجود هیولای اولی و ایجاد فضای گفتوگوی علمی میان اندیشمندان برگزار شد.
خلاصهای از مباحث مطرح شده:
دکتر کهنسال برای اثبات وجود هیولی اولی، به براهین فصل و وصل و قوه و فعل فلاسفه اشاره نمودند و به تقریر برهان فصل و وصل پرداختند. ایشان وجود هیولا را به عنوان ظرفی برای پذیرش صور مختلف و حصول تغییر و تحول در عالم، لازم دانستند.
باور ایشان بر این است که اجسام، همزمان و از جهت واحد نمی توانند هم متصل و هم منفصل باشند و چیزی که بتواند این دو امر عارضی را بپذیرد، هیولا به عنوان یک جزء بالقوه محض است.
آیت الله فیاضی با اشاره به تناقض موجود میان قوه محض بودن هیولی و مساوق بودن وجود با فعلیت و مبتنی بودن ادله وجود هیولی بر کون و فساد، به نقد این دیدگاه پرداخته و منکر وجود هیولی شدند.
ایشان بر پویایی و تغییر مداوم اجسام به عنوان یک وجود واحد بر اساس حرکت جوهری تاکید نمودند و براهین اثبات وجود هیولی را با حرکت جوهری ملاصدرا ناسازگار دانستند.
در ادامه اساتید محترم ضمن توضیح مفاهیمی چون اتصال، انفصال، قوه، فعل و… به بیان و نقد «عمومیت حدوسط برهان فصل و وصل بر اساس پذیرش یا عدم پذیرش حرکت جوهری» پرداختند.
در پایان جلسه نیز، فرصتی برای پرسش و پاسخ حضار فراهم گردید تا سوالات خود را مطرح کرده و پاسخ سوالات خود را از اساتید محترم دریافت نمودند.