کرسی علمی ترویجی «بازخوانی انتقادی دلایل سلفیه در نکوهش علم کلام با تمرکز بر دیدگاه ابن تیمیه»

سومین کرسی علمی ترویجی با مجوز حوزه علمیه خراسان توسط واحد پژوهش سطح چهار مدرسه علمیه عالی نواب با همکاری مدیریت پژوهش و توسعه علمی حوزه علمیه خراسان برگزار شد

در ابتدای این جلسه ارائه دهنده  حجت الاسلام مجتبی مرادی مکی استاد حوزه و دانشگاه به تبیین و نو آوری کرسی خود پرداخته و پنج استدلال سلفیان در نکوهش علم کلام را در دودسته تقسیم نمود؛ الف: علم کلام مستند شرعی ندارد ب: علم کلام پیامد های فاسدی دارد همانند رویگردانی از کتاب و سنت.
در ادامه ایشان به دو دیدگاه مهم اهل سنت درباره علم کلام پرداخت و فرموداین دو دیدگاه عبارتند از ؛ الف: کلام باعث یقین اعتقادات می شود که طرفداران این نظریه اشعری ، قاضی ایجی ، فخر رازی و بسیاری از بزرگان اشاعره و معتزله می باشند ب: علم کلام باعث دوری از کتاب و سنت می گردد که نظریه ابن تیمیه می باشد
سپس به 5 استدلال سلفیه بر نهی از علم کلام پرداخت:
1- ورود نکردن سلف صالح به علم کلام
در نقد این مورد بیان شدکه اولا ، سلف صالح به برخی علوم ورود نکردند همانند فقه پزشکی ، علم رجال و ..تکلیف این علوم چیست ثانیا، سلف صالح ورود کردند حضرت علی علیه السلام در جنگ با خوارج عبدالله بن عباس را برای مناظره با خوارج فرستاد و مناظره هم جزئی از علم کلام است.
2- نهی سلف صالح از علم کلام:
در نقد این مورد بیان شد که اولا، مقصود از سلف چه کسانی می باشند حضرت علی(ع) جزء سلف است و امر به مناظره کرده است ثانیا، نهی در برخی موارد از مسائل خاص در موضوعات بسیار حساس می باشد مثل بحث جبر و اختیار و یا نهی از افراد خاص برای مناظره بوده است.
3- اختلاف انگیز بودن علم کلام:
که در نقد این مورد بیان شدکه آیا اختلاف انگیز بودن علم کلام ذاتی علم کلام می باشد یا عارضی خود سلفیه معتقدند عارضی می باشد پس آثار مثبت هم می تواند داشته باشد حتی برخی ازمباحث علوم دیگر هم موجب اختلاف می باشد مانند علم فقه پس باید بگوییم فقه را کنار بگذاریم
4- بدعت بودن علم کلام 5- باعث اعراض از کتاب و سنت می باشد.
دو مورد آخر با توجه به ضیق وقت مجال برای ارائه تفصیلی نداشت در ادامه دبیر علمی جلسه محمد اسماعیل صادق پور بیانات ارائه دهنده محترم را به صورت خلاصه به عرض و سمع حاضرین در جلسه و اساتید داور رساند در ادامه داور اول حضرت حجه الاسلام و المسلمین جعفر مرادی در ابتدا محسنات این کرسی و مقاله نگارنده را بیان کردند و سپس به نقد آن پرداخت که  اولا : خلأ اصلی نبودن تعریف ابن تیمیه از علم کلام می باشد ثانیا: کلمه عوامل در عنوان مقاله به عوض دلایل می توانست نقش بهتری برای شما ایجاد کند چرا که در عوامل به همه جوانب می توان پرداخت.ایشان یکی از مهمترین عوامل ابن تیمیه در نقد شیعه را گسترش تشیع در زمان او قلمداد کردند.
سپس در ادامه داور دوم حجه الاسلام والمسلمین محسن افضل آبادی به اشکالات خود پرداخت که اولا این مقاله تبدیل به نظریه نشده بلکه در مرحله مسئله پژوهشی باقی مانده است ثانیا: از کجا می گوید ابن عباس با علم کلام مناظره کرده در روایات داریم که او با کتاب و سنت به مناظره خوارج پرداخت ثالثا: یک جمله از ابن تیمیه بیاورید که علم کلام را مذموم بداند به خاطر سنت ترکیه ، خود ابن تیمیه می گوید یک فعل به چند شرط سنت ترکیه می باشد که اولین آنها عبادت بودن است در حالی که علم کلام جزء عبادات نیست در ادامه دبیر علمی جلسه محمد اسماعیل صادق پور اشکالات اساتید محترم را به صورت خلاصه به عرض و سمع حاضرین در جلسه و ارائه دهنده رساند سپس در ادامه ارائه دهنده به اشکالات اساتید پرداخت و در صدد پاسخ به آنها برآمد.

کرسی علمی ترویجی «بازخوانی انتقادی دلایل سلفیه در نکوهش علم کلام با تمرکز بر دیدگاه ابن تیمیه»