به گزارش پژوهش مدرسه علمیه عالی نواب، در نشست علمی «ظرفیت شناسی فقه در حل مسائل مستحدث» با حضور آیت‌الله ابوالقاسم علیدوست، مسئله مهم تطبیق فقه با مسائل روز و چالش‌های پیش روی آن مورد بررسی قرار گرفت. ایشان با اشاره به محدودیت منابع فقهی در برابر گستردگی مسائل جدید، این پرسش را مطرح کردند که آیا فقه توانایی پاسخگویی به همه پرسش‌های نوظهور را دارد؟ آیت‌الله علیدوست با مروری بر تاریخچه این مسئله، خاطرنشان کردند که این شبهه از دیرباز در حوزه‌های علمیه مطرح بوده است.
ایشان با تأکید بر تفاوت بین فقه و شریعت، به این نکته اشاره کردند که فقه یک دانش بشری است که وظیفه کشف احکام شریعت را بر عهده دارد. در حالی که شریعت دارای اعتبار مطلق و بدون خطا است، فقه به دلیل ماهیت بشری خود ممکن است دچار خطا و اختلاف شود.
این استاد درس خارج حوزه علمیه قم سپس به بررسی نظریات مختلف درباره گستره شریعت پرداختند و سه دیدگاه حداکثری، حداقلی و اعتدالی را تشریح کردند. ایشان با نقد دیدگاه‌های افراطی، بر اهمیت نگاه اعتدالی و تطبیق معقول فقه با مسائل روز تأکید کردند.
آیت الله علیدوست با بیان اینکه باید به دنبال فقهی باشیم که بتواند پاسخگوی نیازهای امروز باشد، بر لزوم توسعه و تکامل فقه تأکید کردند. آیت‌الله علیدوست با ارائه راهکارهایی مانند:
- کشف ظرفیت‌های منابع فقهی: بررسی دقیق منابع فقهی برای یافتن پاسخ به مسائل جدید
- توسعه اصول فقه: بازنگری و توسعه اصول فقه برای انطباق با مسائل جدید
- استفاده از کارشناسان متخصص: بهره‌گیری از دانش متخصصان در حوزه‌های مختلف برای حل مسائل پیچیده
- توسعه روش‌شناسی فقهی: به‌کارگیری روش‌های نوین پژوهشی در حوزه فقه
به دنبال ارائه راهکارهایی عملی برای تطبیق فقه با مسائل روز بودند.
نشست علمی با آیت‌الله علیدوست، فرصتی ارزشمند برای بررسی چالش‌های پیش روی فقه در عصر حاضر و ارائه راهکارهای عملی برای تطبیق آن با مسائل جدید بود. ایشان با تأکید بر اهمیت تعامل فقه با علوم مختلف و استفاده از روش‌های نوین پژوهشی، بر لزوم پویایی و تحول در حوزه فقه تأکید کردند.
