به گزارش روابط عمومی حوزه علمیه خراسان، یکصد و نود و نهمین جلسه دفاعیه پایان نامه های سطح سه مدرسه علمیه عالی نواب در رشته تخصصی کلام اسلامی با موضوع «بررسی رابطه عدل الهی و ارزاق» برگزار شد
حجت الاسلام مصطفی سعدی، طلبه سطح سه رشته کلام اسلامی و تدوینگر این پایان نامه در این جلسه نسبت به موضوع پایان نامه چنین بیان نمود: با دقت در عالم خلقت، نظم و هماهنگی و انسجام در پدیده های آن تحت قوانین خاصی برقرار است، حتی در کوچکترین جزء این جهان این نظم و قانونمندی به زیبایی مشاهده میشود و همه چیز روی نظام حکیمانه سر جای خودش قرار گرفته است، به گونه ای که کوچکترین خلل در این نظام، نظم موجود در آن را به کلی برهم می زند، با این حال مواردی در این عالم نظام مند دیده میشود که با چشم ظاهر و با نگاه اولیه با پیوستگی و نظم این عالم سازگاری ندارد، از آن موارد می توان برخی از تفاوتها و اختلاف ها در موجودات جهان را نام برد، که با دید ظاهر تبعیض و اجحاف در موجودات عالم رخ داده است. و اینکه این همه ناهمگونی چگونه با صفت عدل الهی در خلقت و تدبیر و رزق و روزی موجودات عالم سازگاری دارد، زیرا این تفاوتها در رزق و روزی مستقیم یا غیرمستقیم فعل خداوند هسستند، لذا وجود این موارد در عالم شبهات و اشکالات بسیاری را در ذهن ها ایجاد کرده است که اگر خداوند عادل است و همه امور او روی حکمت و علم و عدالت است، وجود این همه مشکلات و تبعیض ها و تفاوتهای موجودات در رزق و روزی، چگونه با عدالت و حکمت الهی در تمام عالم سازگاری دارد؟
وی نسبت به پاسخ به این شبهه چنین بیان نمود که: قرآن کریم و روایات معصومین علیهم السلام و به دنبال آنها متکلمین اسلامی به این سوالات و شبهات جوابهای متعدد و متنوعی را مطرح نموده اند از آن پاسخ ها موارد ذیل را می توان بیان کرد:
تفاوت رزق و روزی براساس مصلحتی است که خداوند می داند ولی ما از آن بی خبریم، گاهی یک رزق و نعمت برای یک نفر خیر و مصلحت دارد ولی همان رزق برای شخصی دیگر مضر و مفسده دارد، در خیلی از این موارد با گذشت زمان مصلحت الهی برای ما هویدا و آشکار میشود، یکی دیگر از فلسفه های تغییر در رزق و روزی افراد امتحان و ابتلای افراد میباشد، که چگونه با نعمت و رزق الهی رفتار میکنند و آیا شکر آنها را بجا آورده و در مسیر صحیح استفاده میکنند و آیا صاحبان نعمت و رزق الهی، سهم فقرا و بیچارگان را می دهند، یکی دیگر از این پاسخها این است خداوند به هر انسانی ویژگی و استعداد خاصی داده است، که هر شخصی باید استعداد و توانایی خود را دریابد و در آن زمینه تلاش و کوشش و همت کند، و از همه مهمتر ما انسانها رزق و نعمت را تنها در امور مادی می بینیم در حالی که ارزاق معنوی بسی والاتر و مهمتر میباشد، و نیز اموری باعث افزایش و کاهش رزق انسان میشود که توجه به آنها می تواند تاثیر بسزایی در رزق و روزی ما داشته باشد. با توجه به این نکات دانسته میشود عدالت الهی بر بندگان به طور یکسان جاری است، لذا اگر تفاوتی هم وجود دارد به سبب قابلیت وجودی موجودات و به مقتضای حالشان است. گفتنی است در پایان پس از مشورت اساتید داور، راهنما و مشاور این پایان نامه با اخذ نمره عالی پذیرفته شد.